traduire

zaterdag 27 oktober 2018

Eliane Liekendael


12/12/1928-09/10/2018



Eergisteren konden we in de meeste kranten het overlijdensbericht lezen van Eliane Liekendael, de eerste vrouwelijke Procureur Generaal aan het Hof van Cassatie.
Wij, mijn zussen, mijn broer en ikzelf,wisten het al anderhalve week vroeger en Bernadette was op haar begrafenis. Intieme begrafenis. hoogstens 20 aanwezigen....discreet , zoals ze het gewild had.

Ze verwierf die buitengewoon belangrijke benoeming in 1996, een jaar om nooit te vergeten.

1996 was het jaar waarin Dutroux werd opgepakt, toch één van de meest spectaculaire moordzaken ooit, waarbij ons land in shock verkeerde.
Je zal maar op zo'n moment topmagistraat worden.

De artikelen uit de krant leren ons dat Eliane - want ik mocht haar Eliane noemen- onverzettelijk was, rechtlijnig, verheven boven het plebs maar wel moedig.
We herinneren ons het spaghetti arrest, Conorotte, Elio De Ruppo, de gevechtsvliegtuigen Agusta-Dassault,   Willy Claes, de inbeschuldigingstelling van Guy Coëme en de opheffing van de onschendbaarheid van Guy Spitaels...
Het is net eeuwen geleden.

Ja ik mocht Mevrouw Liekendael bij haar voornaam noemen.
Wij allemaal thuis trouwens.
Want Eliane was dé jeugdvriendin van mijn mama . Mijn overgrootouders en haar ouders hadden een villaatje in Stockel en zij beiden waren even oud.
Ze studeerden allebei rechten. Mijn moeder in Leuven en zij  in Brussel.
Die vriendschap hield stand.
Ondanks een volledige andere levensbestemming.

Eliane bleef vrijgezel en bouwde een carrière op in de magistratuur. Mijn moeder had 5 kinderen en hielp mijn vader in de apotheek.

We zagen Eliane zeker maandelijks, als het niet meer was.
En toen ikzelf rechten studeerde aan de VUB in 1973 , en zij op een boogscheut van de campus woonde op de Universiteitslaan , ging ik haar vaak opzoeken. Nooit onverwachts. Altijd op afspraak. Maar altijd hartelijk. Zo herinner ik ze mij.

Ik was een middelmatige studente.
In de eerste kandidatuur was ik gezakt voor de eerste zittijd.
Mijn puntenscore was lamentabel, eerlijk gezegd.
Op een paar vakken na. Die vakken waar ik van hield.
Litteratuur ( had ik niet beter Romaanse gedaan?) en Inleiding tot het recht, onder andere.
Inleiding tot het recht was een vak dat gedoceerd werd door de Procureur- Generaal bij het Hof van Cassatie , Mijnheer Dumon Frédérique.
In die tijd was er een reuzegrote afstand tussen studenten en Professoren. Het zou niet bij ons opgekomen zijn om " Hoi Frédérique" te zeggen! We legden examen af op ons paasbest. De meisjes in een kleedje, de jongens in een pak. Zeker op de rechtsfaculteit.
Ik was dus gebuisd. En toen vroeg Eliane me of ik Professor Dumon eens wou ontmoeten?
Een droom....ja dus.
En ik mocht mee naar het Justitiepaleis, langs de achterkant, met de kleine houten lift, en ze klopte op de deur, diezelfde deur voor hetzelfde bureau als die waar zij 23 jaar later dezelfde functie zou bekleden...
En daar stond hij dan.
En ik was volkomen weggeblazen van bewondering die ik had voor die man, die echt een bijzonder lesgever was. Buitengewoon grappige voorbeelden aanhaalde ter illustratie van de wetteksten.
"Mijnheer Van Pipperzele...."...Studenten geneeskunde kwamen soms een les volgen, gewoon om het eens meegemaakt te hebben. Bijzonder.
Juffrouw, beloof me dat U deze zomer niet naar de vogeltjes uit het raam, niet naar de vlieg op de schouw, niet naar de kat of de hond kijkt maar naar uw cursussen....
Ik beloofde het plechtig, maar op anderhalve maand tijd kon ik de achterstand niet inhalen en ik dubbelde.
Tijdens de eerstvolgende zittijd was het laatste examen het zijne.
En weer behaalde ik een schitterend resultaat.
En Juffrouw Meunier, hoe hebt U het er deze keer vanaf gebracht?
Eh, goed denk ik, mijnheer.
Ja? We zullen het eens rap gaan weten !
En hij liet me alleen achter in het lokaal en beende naar de pedel.
Hij kwam terug en zei Juffrouw ,ik denk dat we U deze keer mogen feliciteren !

1996.
Annus horribilis.
Mama overleed, plots.
En ondanks de Dutroux affaire waar ze midden in zat kwam ze naar de begrafenis, met chauffeur en twee zwaantjes als escorte. En ze stond erop om een eerbetoon te geven aan mama.
Volledig uit het hoofd. Zonder een vel papier ....
En het was geen kleine speech.
Ze begon zo :
"Madame....." en ze boog haar bovenlichaam voorover ,als ultieme groet ...
Onvergetelijk.

Anderhalve maand later overleed mijn echtgenoot.
Hij was magistraat.
En opnieuw, ondanks alle heisa die ze beleefde op professioneel gebied, belde ze me om te vragen of haar aanwezigheid me  plezier zou doen .
Ja, antwoordde ik.
En daar was ze weer.
En alle magistraten die in toga rechts in de kerk zaten keken heel verbaasd op om hun top-baas aan de familiekant te zien zitten...

Ik heb een goede herinnering aan Eliane.
Mijn zussen en broer hebben allemaal hun eigen herinneringen aan deze bijzondere vrouw.
Maar ze was inderdaad iemand die het recht om het recht beoefende. En die daar niet van afweek.
Een nerd ,maar dan geen IT-er, maar een rechtsnerd...of bestaat dat woord niet ?.

In elk geval, de eerste vrouwelijke top-magistraat in België.
Tot hiertoe heeft niemand het haar nagedaan.

Adieu, Madame ....


mama en Eliane aan zee