traduire

maandag 4 maart 2013

le vent d'Autan

We kennen hier geen Mistral zoals in de Provence.
Neen, wij hebben iets anders : le vent d'Autan.
Die komt van de Atlantische oceaan over de Pyreneeën gewaaid en kan stevige windstoten leveren.
Dus : alerte orange vanaf vanmiddag tot over een dag of twee.
Windstoten vandaag tot 65 km/uur en morgen tot 100, zie 120 km/uur.
In verzekeringstechnisch jargon : STORM .

Waarom ik dan altijd aan Nonke Georges, alias De Krak moet denken weet ik niet. Ik zie hem dan plots rechtstaan aan tafel en het gedicht "Klokke Roeland" declameren terwijl de familie geboeid, glimlachend en fier naar hem opkeek.



Zo'n man die zodanig vriendelijk was dat het ook zijn dood werd. Te vriendelijk in feite.
Hij was advokaat , weerstander van het eerste uur , Roodkruis man, Patriot tot in de kist, Vaderlandslievend dat het geen grenzen kende.
Hij was bijzonder geëngageerd , zoals gans de familie Eemans en het is dus ook normaal dat ik die traditie verder zet met zo'n gedrevenheid dat het anderen soms angst inboezemt.
Hoe dikwijls Jan me zegt " Waar jij je allemaal mee bezighoudt!". Enthousiasme hé ! Ik ga het niet herhalen.
Hij was weerstander, de sluikpers. Hij gaf een bladje uit tijdens de oorlog en het Rode Kruis was de vrijgeleide om 's avonds die blaadjes te kunnen ronddragen. Mijn vader en hij sliepen op de Botermarkt waar die pers stond.
In hun slaapkamer stond een voorraadkast met geconcentreerde melk en suiker ,chocolade en bloem, gehamsterd door mijn overgrootmoeder. Ze hebben met hun twee alle chocolade en melk opgegeten. Na de oorlog dacht mijn overgrootmoeder eraan dat er nog een ganse voorraad "beschikbaar" was in het huis op de Botermarkt. Niet dus ....
Joodse families geherbergd, de families Stibbe en Teixeira. Nederlandse Joden. Schoenhandelaars zoals zijn ouders en broer.
Hij was ook geboren op 21 juli, 't ja, als Belg kan dat tellen.
Altijd goedgezind, altijd zacht.
Te zacht.
Hij leerde me de betekenis van waarden en wakkerde mijn rechtvaardigheidsgevoel aan.
Zo verdedigde hij na de oorlog collaborateurs. Toen ik hem dan vroeg waarom hij dat deed en hoe hij dat kon, hij die weerstander was geweest en collaboratie haatte, dan antwoordde hij : "iedereen kan fouten maken en ook die mensen hebben recht op verdediging".
Collaborateurs die na de oorlog alles kwijtraakten steunde hij door er dingen te gaan kopen.
Kortom een vredelievend mens.
Op zaterdag kwam hij op bezoek bij zijn zus, mijn meme, zijn meter. En dan maakte hij zijn zakken leeg die vol enkel geld staken. Hij nam ze in zijn vuist en zei: " Viev, als ge weet hoeveel er in zit, is het van jou".
Ik was er altijd naast, maar ik kreeg het toch altijd.
De verhalen van de oorlog staan in mijn geheugen gegrift. Ik vond dat fantastische verhalen en ik kon er maar niet genoeg van krijgen.
Mijn groottantes, grootooms, grootouders hadden iets meegemaakt ! Ik romantiseerde dat natuurlijk allemaal en waarschijnlijk heb ik dingen uitvergroot, maar toch. Het was een spannende tijd, vond ik, de oorlog.
Heel dikwijls stelde ik mezelf de vraag " stel dat het oorlog wordt, zou je dan ook in de weesrtand actief zijn?"
Mijn antwoord was altijd en is nog altijd " JA".
Waarom?
't Ja, de genen zeker. Het zit in mijn genen.
Vandaar, als het vannacht hard waait, zal ik terugdenken aan Nonkel Georges en de stormklok Klokke Roeland : " Boven Gent rijst, eenzaam en grijsd, Klokke Roeland, storm op zee. "


Boven Gent rijst eenzaam en grijsd(*)
't Oud Belfort, zinbeeld van 't verleden.
Somber en grootsch, steeds stom en doodsch
Treurt de oude Reus(**) op 't Gent van heden.
Maar soms hij rilt en eensklaps gilt
Zijn bronzen stemme door de stede.

Trilt in uw graf, trilt Gentsche helden,
Gij Jan Hyoens, gij Artevelden.
Mijn naam is Roeland, 'k kleppe(***) brand
En luide(****) storm in Vlaanderland!

Een bont verschiet schept 't bronzen lied
Prachtig weer toov'rend mij voor de oogen
Mijn ziel erkent het oude Gent
't Volk komt gewapend toegevlogen.
't Land is in nood, "vrijheid of dood"
De gilden komen aangetogen.

'k Zie Jan Hyoens, 'k zie d' Artevelden
En stormend roept Roeland de helden.
Mijn naam is Roeland, 'k kleppe brand
En luide storm in Vlaanderland!

O Heldentolk, o reuzenvolk
O pracht en macht van vroeger dagen!
O bronzen lied, 'k wete uw bedied
En ik versta 't verwijtend klagen.
Doch wees getroost, zie 't oosten bloost
En Vlaand'rens zonne gaat aan 't dagen.

Vlaanderen den Leeuw! Tril, oude toren
En paar uw lied met onze koren.
Zing: ik ben Roeland, 'k kleppe brand
Luide triomfe in Vlaanderland!

Tekst: A. Rodenbach.
Muziek: J. Destoop.
(*) Grijsd: dichterlijke verkorting van "vergrijsd", van "vergrijzen".
(**) oude Reus: sommige bronnen schrijven oude held.
(***) Kleppen: de klepel wordt tegen de stilstaande klok geslagen.
(****) Luiden: de klok wordt heen en weer gezwaaid.
[bewerken]